Want bij een bruiloft, verjaardag, diploma-uitreiking of begrafenis bijvoorbeeld kun je je vast iets voorstellen van wat je te wachten staat: mensen die chique gekleed zijn, taart, een overhandiging, een toespraak… We zeggen en doen specifieke dingen op specifieke tijden.


Stel je voor: een goede vriend blijkt ongeneeslijk ziek. Of je vriendin vertelt dat ze kiest voor euthanasie. Je voelt dat dit een gat zal slaan in jouw bestaan. En tegelijk voel je dat er geen specifieke woorden voor te vinden zijn. Geen aanknopingspunt voor wat je moet doen of hoe je elkaar kunt steunen.


We missen iets.


Ons hele leven maken we rituelen en ceremonies mee, voor veel verschillende gebeurtenissen en op heel veel verschillende momenten. Maar: er bestaat nog geen gedeeld ritueel voor een naderend levenseinde.  

  

Nieuwe rituelen

  

Ongetwijfeld verzinnen mensen al eigen manieren om afscheid te nemen. Maar de kracht van een ritueel zit hem in de herkenbaarheid: de leidende hand van traditie die de weg wijst om het pad makkelijker te maken. Nu mag je dit vragen. Nu mag je dit zeggen. Nu mag je loslaten… 

  

Wij denken dat een ritueel steun kan bieden bij het afscheid nemen van een dierbare. Dat kan iets met wierook en speciale kleding zijn. Het kan ook iets eenvoudigs en teder, of zelfs alledaags zijn. Hoe het er ook uitziet, het biedt een structuur, een draaiboek, ook al is het maar voor even.  



Net zoals geen bruiloft of verjaardag er precies hetzelfde uitziet, zal geen afscheidsritueel precies hetzelfde zijn. We zijn allemaal anders, in ons leven en in onze omgang met de naderende dood. Daarom zullen wij op zoek gaan naar de overeenkomsten, de symbolen, de gedeelde momenten die kunnen helpen bij het vreedzaam tegemoet treden van de dood en het verzachten van de rouw.  

  

Een theatraal onderzoek

  

In een vloeiende ervaring van verschillende soorten rituelen, waarbij je eenvoudig van toeschouwer naar deelnemer en weer terug kan bewegen, mag jij ervaren hoe dat is. Niks moet, alles mag. Wij zullen nooit zeggen dat dit het antwoord is, eerder dat het een voorstelling is van mogelijkheden. 

Wie zijn wij?


Sam Morris is een Britse theatermaker die sind 2010 in Nederland woont. Na een Engelstalige theatergroep opgericht en gedreven te hebben, en veel in het Engels gespeeld te hebben, voelde hij dat het hoog tijd was om in het Nederlands te gaan werken.


In zijn leven heeft hij veel mensen met dementie zien lijden; zowel de getroffenen als de verzorgers. Hij verloor zijn moeder zonder kans om afscheid te nemen. Sam gelooft in de kracht van vorm, ceremonie en ritueel, maar ook in theater en het daadwerkelijke doen,

oftewel belichaamde kennis.



Gerben Tuin is in zijn carrière als acteur en presentatie trainer steeds meer waarde gaan hechten aan groepsinteractie en groepsdynamiek. Hij heeft jarenlang gespeeld en geëxperimenteerd in theatergroep The Dutch Factory, waar publieksinteractie en improvisatie hoog in het vaandel stonden, en leert mensen via publieksinteractie meer comfort te krijgen tijdens het presenteren.


Gedurende zijn leven is hij meerdere malen geconfronteerd met ziekte en vergankelijkheid en merkte dat zijn houding gedurende de jaren veranderde. De kracht van de stilte is iets wat hij in zijn werk en in zijn leven veelvuldig toepast.